Όταν μας βλέπουν να χρησιμοποιούμε λιχουδιές κατά την εκπαίδευση, συνήθως μας ρωτάνε με απογοήτευση “Α… Για τις λιχουδιές το κάνει; Δεν το κάνει για εσάς;”. Ας εξετάσουμε λοιπόν το θέμα.

Βιολογία

Τι μας λέει η βιολογία κάθε ζωντανού οργανισμού, άρα και του σκύλου; Οι συμπεριφορές κοστίζουν σε χρόνο, ενέργεια και ενέχουν πιθανούς κινδύνους. Λόγου χάρη, ένας σκύλος που κυνηγάει ένα θήραμα (συμπεριφορά), σίγουρα θα χάσει χρόνο, θα καταναλώσει ενέργεια και κινδυνεύει να τραυματιστεί. Γι’ αυτούς τους λόγους, η βιολογία του, του λέει πως πρέπει να έχει ένα πάρα πολύ καλό κίνητρο για κάθε συμπεριφορά που κάνει.

Το Κίνητρο στην Εκπαίδευση

Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε τη σημασία του κινήτρου και από εμάς τους ίδιους. Για παράδειγμα, αν πληρωνόμαστε καλά (κίνητρο) στη δουλειά μας, τότε έχουμε μια καλή παραγωγικότητα (συμπεριφορά). Αν σταματήσει η πληρωμή, τότε πέφτει αυτόματα και η παραγωγικότητά μας.

Το τι αποτελεί κίνητρο για κάθε σκύλο είναι υποκειμενικό. Τα συνήθη κίνητρα είναι το φαγητό, το παιχνίδι και ο φόβος για το τι θα πάθει αν δεν κάνει αυτό που του ζητάμε. Λέμε πως το κίνητρο είναι υποκειμενικό γιατί το φαγητό, για παράδειγμα, δεν θα αποτελέσει κίνητρο για έναν σκύλο ο οποίος μπορεί να φάει ό,τι και όποτε θέλει. Το παιχνίδι όμως θα αποτελέσει κίνητρο για έναν σκύλο ο οποίος κυνηγάει σαν τρελός τα μπαλάκια. Επίσης, το κίνητρο μπορεί να είναι διαφορετικό κάθε δεδομένη στιγμή, π.χ. η πρόσβαση σε μια ενδιαφέρουσα μυρωδιά.

Πουθενά παραπάνω δεν διαφαίνεται ως κίνητρο “να δουλέψει για εμάς”. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει ο σκύλος να είναι σε θέση να κατανοήσει πως όταν εκτελεί μια εντολή που του δίνουμε, αυτό μας ευχαριστεί και για κάποιο μαγικό λόγο να ευχαριστηθεί και εκείνος από αυτό. Ίσως να υπάρχουν τέτοιοι σκύλοι, παρ’ όλα αυτά εμείς δεν τους έχουμε γνωρίσει.

Επίλογος

Το μυστικό στην εκπαίδευση είναι να βρίσκουμε τι αποτελεί κίνητρο για το σκύλο μας τη δεδομένη στιγμή και να το χρησιμοποιούμε προς όφελός μας. Όσο μεγαλύτερο το κίνητρο, τόσο πιο δυνατές συμπεριφορές χτίζουμε!

Καλές εκπαιδεύσεις!